Cztery czasowniki, które łatwo ze sobą pomylić – zarówno ze względu na podobieństwo samych słów, jak i ich znaczenie. Ale gdy tylko rozbić je na czynniki pierwsze, wszystko staje się jasne.
Wszystkie cztery składają się z jednego z dwóch prefiksów (a-, em-), oraz jednego z dwóch słów podstawowych (mener, porter).
mener = prowadzić, przewodzić (w znaczeniu człowieka idącego na czele innych ludzi). Pochodzi od łac. minare = grozić i najwyraźniej w języku starofrancuskim zmieniło swoje znaczenie na prowadzić poprzez skojarzenie z gnaniem przed sobą dzikich zwierząt podczas polowania za pomocą krzyku i hałasu czynionego przez naganiających… #cocirycesze. Innym słowem pochodzącym od minare jest przymiotnik imminent = bliski, nieuchronny – często wykorzystywany w zdaniach opisujących nadchodzące niebezpieczeństwo.
W każdym razie, prowadzić lub przewodzić możemy wyłącznie ludziom lub zwierzętom, nigdy przedmiotom nieożywionym.
Nous avons emmené Jacques à la fête.
Wzięliśmy Jacka ze sobą na imprezę.
porter = nieść. Chciałbym napisać coś więcej na temat tego czasownika, ale niestety to chyba niemożliwe. To po prostu nieść. Koniec, kropka.
Jacques a emporté un peu trop de vodka avec lui.
Jacek wziął ze sobą trochę za dużo wódki.
W obydwu zdaniach użyłem wersji tych dwóch czasowników z prefiksem em-. Na język polski zarówno emmener jak i emporter można przetłumaczyć jako wziąć, lub brać ze sobą, ale trzeba pamiętać o powyższym rozróżnieniu na – jak to się mówi w językoznawstwie – obiekty ożywione i nieożywione. Przy czym prefiks em- oznacza, że koncentrujemy się na tym kimś, kogo bierzemy z sobą, lub na tym czymś, co bierzemy z sobą. Ważny jest fakt, iż jesteśmy z tym kimś/czymś, a nie gdzie się znajdujemy (choć, jak widać w pierwszym zdaniu, tę informację również można dodać).
Natomiast prefiks a- kładzie nacisk na cel naszej podróży i sugeruje, że tego kogoś lub coś zostawiliśmy w tym miejscu.
En effet, après deux heures nous lui avons amené au retour.
W efekcie, dwie godziny później przyprowadziliśmy go z powrotem.
Lub, jeśli Jacek był ambitny:
En effet, après deux heures nous lui avons apporté au retour.
W efekcie, dwie godziny później przynieśliśmy go z powrotem.
3 réflexions sur “amener, emmener, apporter, emporter (16)”