Tu n’es pas en état de conduire, va cuver!
Nie jesteś w stanie prowadzić samochodu, idź spać!
W j. polskim nie ma jednego słowa na fr. cuver, ale na pewno bez problemu jesteśmy w stanie pochwycić jego znaczenie = odsypiać kaca.
Być może powstało jako rodzaj żartu słownego, ponieważ drugim jego znaczeniem jest fermentować, od cuve (f) = kadź, skąd mamy cuvette (f) = basenik, miska. Stąd też w pl. mamy kuwetę. Ale, z drugiej strony, łac. cubare = spać, a stąd fr. incuber = wysiadywać jaja; s’incuber = wylęgać się; couvoir (m) = wylęgarnia, inkubator.
je suis navré = przykro mi; navrer = sprawiać przykrość; z średniofr. navrer = ranić, które to słowo zostało przywiezione do Francji prawdopodobnie przez wikingów. Staronordyckie nafra = przebijać kogoś. Podobno z tego samego rdzenia pochodzi ang. auger = świder.
Je suis navré que j’ai oublie de conduire nos enfants à l’école, mais je cuvais…
Przykro mi, że nie odwiozłem naszych dzieci do szkoły, ale odsypiałem…
Zamiast conduire w tym wypadku mozna użyć również amener (= zabrać). Ale uwaga: amener łatwo pomylić z emmener, a to nie to samo.
Je suis navré de l’annoncer, mais le roi est mort.
Przykro mi to ogłaszać, ale król nie żyje.
Nie jest to może zbyt oryginalny przykład (« król nie żyje, po francusku i na blogu o Średniowieczu, haha »), ale kombinowałem jak koń pod górę, by opowiedzieć Wam historię śmierci króla Nawarry Karola II Złego (1332-1387). Karol był Francuzem, krewnym Filipa IV Pięknego (por. « Królowie Przeklęci« , Maurice Druon). Gdy został królem Nawarry, w tamtych czasach małego, ale niepodległego państwa po południowej stronie Pirenejów, nie znał ani słowa w lokalnym języku. Panował w trakcie Wojny Stuletniej we Francji, oraz kryzysu dynastycznego w Hiszpanii. W obu tych konfliktach uczestniczył i wielokrotnie zmieniał sojusze, mając nadzieję na powiększenie swojego majątku. Nie był jednak tak sprytny jak mu się wydawało: w latach 1350-1378 stracił wszystkie francuskie posiadłości, a Nawarra została złupiona przez Jana I, młodego króla Kastylii. Po przegranej Karol zachorował ciężko. Medyk polecił mu zawinąć się w płótno nasączone brandy i tak spędzić noc, by się rozgrzać. Niestety (a może na szczęście), służąca której powierzono zadanie zaszycia króla w płótnie, aby się podczas snu nie rozkopał, zdecydowała się przypalić ostatnią nitkę płomieniem świeczki.
Król spłonął żywcem.
O jego śmierci opowiadano jeszcze długo potem na europejskich dworach, a poddani widzieli w jego losie karę boską za grzechy i nieszczęścia, które ściągnął na kraj. Władzę po nim objął jego syn, Karol III, który zawarł traktaty pokojowe ze wszystkimi sąsiadami i został zapamiętany jako dużo lepszy władca.
Une réflexion sur “cuver, navré (63)”