Wspomniałem już w poprzednim wpisie, że subjonctif jest dla Polaków mało intuicyjny. W naszym języku nie używamy takiej konstrukcji. W celu wyrażenia życzenia w mowie zależnej używamy słówek aby i żeby, a gdy mamy co do czegoś wątpliwości, po prostu dodajemy do zdania słowa, które przekazują tę informację. Ale to, że subjonctif służy do wyrażania życzeń i wątpliwości – to też nie jest do końca prawda. A przynajmniej nie zawsze. Nie mam ambicji opisania wszystkich przypadków, gdy ta powyższa zasada się nie sprawdza (ale znalazłem tabelkę, która próbuje tego dokonać). Skupię się wyłącznie na jednym słówku, jednym z moich ulubionych w języku francuskim: espérer.

J’espère que certains prêtres font des miracles, mais cette astuce avec une hostie saignante est trop forcée.

Mam nadzieję, że niektórzy kapłani czynią cuda, ale ta sztuczka z krwawiącą hostią jest za bardzo naciągana.

espérer que = mieć nadzieję, że. Z łac. spērāre = mieć nadzieję, życzyć sobie, wierzyć. (Czasem, gdy ktoś chce się popisać, mówi o czymś, że jest in spe, czyli że zdarzy się w nieodległej przyszłości.) Zwróćcie uwagę na akcent – w bezokoliczniku i w prawie wszystkich formach gramatycznych é, ale w liczbie pojedynczej czasu teraźniejszego, tak jak w przykładzie powyżej, è. espérer jest używane z indicatifem, mimo iż wyraża zarówno życzenie, jak i niepewność, co do zdarzenia, o którym mowa.

J’espère que mon ex ne viendra pas à la fête.

Mam nadzieję, że mój były nie przyjdzie na imprezę.

Ale jest tu drobny haczyk: Możemy użyć subjonctifu, gdy wyrażamy nasze życzenie co do przyszłości. W tym wypadku espérer que często odmieniane jest w conditionel i staje się synonimem dla souhaiter que (= życzę sobie, żeby), np.: j’espérais que tu sois hereuse avec ce connard = mam nadzieję, że będziesz szczęśliwa z tym bucem. Powyższe zdanie mogłoby brzmieć je souhaite que tu sois hereuse… i poza podmianą czasownika nic nie trzeba byłoby zmieniać, a sens zdania byłby ten sam.

Il en arrive à dire qu’il espère qu’il ne commettra pas l’erreur d’accepter la nomination qui salirait ainsi sa gloire et celle de l’Ordre.

Powiedział mu nawet, że ma nadzieję, że nie popełni błędu i nie zaakceptuje tej nominacji, która okryłaby niesławą i jego i Zakon.

Czasami na  subjonctif po espérer que można natknąć się w tekstach literackich, lub poezji. Podkreśla on wtedy « życzeniowość » tego, na co nadzieję ma bohater. Ale na codzień, w rozmowie, lub w internecie – nie wtedy gdy podczas egzaminu nauczyciel stara się wpędzić Was w depresję –  jeżeli nie jesteście absolutnie pewni, co robicie, po prostu trzymajcie się indicatifu, albo zmieńcie czasownik na souhaiter.